Dzisiaj chcielibyśmy Panstwu przedstawić charakterystykę najbardziej popluarnych chorób zakaźnych wśród dzieci w wieku przedszkolnym. Pamiętajmy,że lepiej zapobiegać niż leczyć. Na szczęscie postęp medycyny sprawił, że na większość chorób mamy dostępne i to bezpłanie szczepienia ochronne dla dzieci zarówno te obowiązkowe jaki zalecane. Szczepienia nie tylko chronią przed zachorowaniem (nie dają 100 % odporności, ale niwelują w bardzo dużym stopniu ciężki przebieg choroby jaki powikłania.

Ważna informacje dotyczące zdrowia dzieci:

Owsica

Objawy owsicy, czyli choroby wywoływanej przez owsiki, to przede wszystkim świąd w okolicy odbytu. Nasila się on wieczorem i w nocy.

Inne symptomy choroby to: rozdrażnienie dziecka, trudności w koncentracji, problemy ze snem, brak apetytu, nudności, osłabienie, podkrążone oczy, a czasem także wysypki skórne. Rzeczywiście charakterystycznym objawem owsicy, nie tylko paramedycznym mitem, jest zgrzytanie zębami. Nie jest to jednak objaw charakterystyczny tylko dla zarobaczenia. Jeśli wyleczyliśmy owsicę, a dziecko nadal zgrzyta w nocy zębami, zgłośmy to naszemu pediatrze – być może potrzebna będzie pomoc innego specjalisty.

Pozostałe objawy owsików u dzieci:

1. bóle głowy,

2. bóle brzucha,

3. sporadyczne moczenie się w nocy,

4. możliwe zapalenie wyrostka robaczkowego,

5. problemy z wypróżnianiem,

6. zapalenie skóry.

Owsiki u dzieci: leczenie

Od tego trzeba zacząć. Wizyta u lekarza jest konieczna, ponieważ wszystkie leki stosowane przy owsicy są na receptę. Przed zapisaniem leków lekarz zapewne zleci badanie kału, by potwierdzić diagnozę. Czasem badanie niczego nie wykazuje, chociaż dziecko ma owsiki. Aby wynik badania był pewny, kał powinno się badać przez kilka dni z rzędu. Kuracja jest krótka, ale trzeba ją powtórzyć w ciągu dwóch tygodni, a niektórzy lekarze zalecają nawet trzy etapy. Ponieważ leki działają na dorosłe osobniki, a nie na ich jaja, ponowne przyjęcie leków gwarantuje także wytrucie tych robaków, które wylęgły się z jaj po kuracji.

Sposób na owsiki: Lecz całą rodzinę

Niestety, owsikami bardzo łatwo się zarazić. To dlatego problem szczególnie często dotyka tych maluchów, które chodzą do żłobka lub przedszkola. Wielu rodziców uważa ten temat za wstydliwy i nie mówi o nim innym rodzicom. Jeśli więc okaże się, że twój maluch ma owsicę, musisz poinformować o tym panie w przedszkolu, by można było przeprowadzić kurację u wszystkich. Zasada ta dotyczy także domowników i osób na co dzień stykających się z dzieckiem. Leki trzeba podać wszystkim i co ważne, rozpocząć leczenie tego samego dnia.

Sposób na owsiki: Zmień dietę

Leczenie należy wspomagać dietą, która pobudzi perystaltykę jelit i pomoże usunąć z nich owsiki. Warto jeść produkty bogate w błonnik: kasze, chleb razowy, warzywa strączkowe, surowe warzywa i owoce, a ograniczać przetworzone węglowodany. Dziecko nie powinno także dostawać słodyczy.

Sposób na owsiki: Posprzątaj dokładnie

Niestety, jaja owsików bardzo łatwo się roznoszą – zostają na pościeli, a stamtąd wraz z kurzem wędrują po całym mieszkaniu. A ponieważ poza organizmem człowieka zachowują zdolność do zakażania aż przez 3 tygodnie, bardzo łatwo zarazić się powtórnie. Dlatego prócz leczenia trzeba bardzo dokładnie wysprzątać cały dom. Pościel, ręczniki, piżamę i bieliznę osobistą trzeba wyprać w temperaturze 90 stopni i, albo oddać do magla, albo przeprasować gorącym żelazkiem. Uprać trzeba także zasłony, kapy na łóżko, pluszaki.

Rzeczy, których nie da się wyprać, trzeba bardzo dokładnie odkurzyć i wytrzeć na mokro. Po sprzątaniu torebkę z odkurzacza należy wyjąć, włożyć do torebki plastikowej, zawiązać ją i dopiero wtedy wyrzucić do śmietnika. Warto również przetrzeć odkurzacz. Zabawki dziecka, np. klocki, lalki, samochody, trzeba dokładnie wymyć pod bieżącą gorącą wodą, a nawet sparzyć wrzątkiem, jeśli to tylko możliwe. Niestety, jaja robaków są odporne na ujemną temperaturę, dlatego np. wywieszanie pościeli na balkon nie przyniesie efektów. Takie dokładne sprzątanie warto powtórzyć wraz z powtórnym leczeniem, tak by mieć pewność, że usunięcie pasożyta z organizmu, zbiega się z usunięciem jego jaj z otoczenia.

Sposób na owsiki: Ważna higiena

Niestety, ani leki ani dokładne sprzątanie nie pomogą, jeśli dziecko nie nauczy się dbać o higienę. Najważniejsze jest dokładne mycie rąk gorącą wodą z mydłem po każdej wizycie w toalecie i przed posiłkiem. Warto dbać o to, żeby maluch miał krótko obcięte paznokcie i co wieczór szorować je szczoteczką, ponieważ to właśnie pod paznokciami bardzo łatwo przenieść jaja pasożytów. Zasady tej powinni przestrzegać wszyscy domownicy. Trzeba też pilnować, żeby dziecko nie wsadzało rąk do buzi i nie jadło brudnymi rękami i nigdy nie spożywało niemytych owoców (nawet z babcinej działki).

W związku z wystąpieniem owsicy, ospy wietrznej bądź jakiejkolwiek innej choroby zakaźnej prosimy o przyglądanie się własnym dzieciom w celu ewentualnej potrzeby zgłoszenia się do lekarza i podjęcia stosownego leczenia a przede wszystkim zgłoszenie dyrektorowi lub wychowawcy grupy. Zaleca się, aby przez okres kuracji dziecko pozostawało w domu do całkowitego wyleczenia .

Bardziej szczegółowo:

https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/owsica---co-zrobic-gdy-w-przedszkolu-jest-owsica

Odra

Jest chorobą wirusową. Źródłem zakażenia jest inne chore dziecko, a przenoszenie infekcji odbywa się drogą kropelkową (kaszel, kichanie). Ze względu na wykonywane szczepienia zachorowalność zmniejszyła się wielokrotnie.

Okres występowania - (tzn. stan w którym dziecko jest już zakażone, ale jeszcze nie ma objawów klinicznych) wynosi od 9-14 dni. Największa zakaźność występuje na 5 dni przed pojawieniem się wysypki oraz 4 od chwili jej ukazania się.

Objawy - występuje gorączka, zaczerwienione oczy i światłowstręt (nieżyt spojówek), katar, ból gardła i kaszel. Kaszel jest często bardzo męczący i suchy. Twarz dziecka wygląda jak po długotrwałym płaczu. Następnie pojawia się wysypka gruboplamista, zlewająca się. Pojawia się początkowo za uszami, następnie przechodzi na twarz i szyję, a potem na tułów i kończyny. Śluzówki jamy ustnej są zaczerwienione. Od chwili ukazania się wysypki (po 4-5 dniach) temperatura opada i dziecko powoli wraca do zdrowia.

W niektórych przypadkach, zwłaszcza u dzieci ze zmniejszoną odpornością, odra może mieć przebieg szczególnie ciężki (wysypka krwotoczna).

Powikłania - najczęstszym powikłaniem jest zapalnie ucha, zapalenie krtani (może przebiegać z dużą dusznością), zapalenie płuc, mięśnia sercowego oraz najgroźniejsze powikłanie – odrowe zapalenie mózgu.

Dołączenie się powikłań często manifestuje się ponownym skokiem gorączki i w takim przypadku należy niezwłocznie w takim przypadku niezwłocznie należy zgłosić się z dzieckiem do lekarza.

 

Różyczka

Jest chorobą wirusową, źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie następuje drogą kropelkową, a okres wylęgania trwa 14-21 dni. Dziecko zakaża już na 7 dni przed wystąpieniem wysypki i trwa jeszcze 14 dni od momentu jej pojawienia się.

Objawy - Umiarkowana gorączka. Stan dziecka dobry. Wysypka drobna, różowa, grudkowa na całym ciele. Charakterystyczne jest powiększenie węzłów chłonnych potylicznych oraz powiększenie śledziony.

Przebieg - najczęściej jest lekki i nie wymaga leczenia. Największe niebezpieczeństwo stwarza zakażenie różyczką kobiety w ciąży (jeżeli na nią nie chorowała w dzieciństwie). Przebieg tej choroby może powodować cały szereg wad rozwojowych płodu (oczu, mózgu, serca, głuchota). Jeżeli kobieta w ciąży zetknie się z różyczką powinna zgłosić się do lekarza celem podania jej preparatu gammaglobuliny. Skuteczność tego zabiegu nie jest pewna.

Zapobiegać różyczce możemy skutecznie tylko przez szczepienia, dlatego obecny "kalendarz szczepień" uwzględnia szczepienia wszystkich dziewczynek przed okresem pokwitania.  

 

Świnka

Choroba wirusowa. Zakażenie dokonuje się drogą kropelkową. Okres wylęgania to 16-18 dni. Niemowlęta nie chorują ze względu na odporność wrodzoną uzyskaną od matki. Zakażenia często przebiegają bezobjawowo. U większości dorosłych stwierdza się istnienie przeciwciał.

Objawy - gorączka, czasem wysoka. Znaczna bolesność powiększonych obrzękniętych ślinianek przyusznych, podżuchwowych i podjęzykowych. Twarz jest obrzęknięta. Ból ślinianek nasila się przy kwaśnym smaku potraw. Wirus świnki atakuje oprócz ślinianek także trzustkę. Dołączenie się bólów brzucha i wymiotów świadczy o obecności stanu zapalnego tego narządu. Niekiedy zapaleniu ślinianek towarzyszy silny ból głowy oraz wymioty, co świadczy o współistnieniu zapalenia opon mózgowych (towarzyszy około 1/3 przypadków).

Leczenie - nie ma leczenia przyczynowego. Ból ślinianek można zmniejszyć podając dziecku Paracetamol, a także owijając szyję cienką flanelką lub watą. W wypadku dołączających się bólów brzucha lub głowy należy skonsultować się z lekarzem. Do całkowitego ustąpienia obrzęku ślinianek dziecko musi pozostać w domu.

Ospa wietrzna

Zakażenie wirusowe. Wirus ospy wietrznej może wywoływać dwie postaci choroby: ospę wietrzną oraz półpasiec. Postać choroby zależy od stanu immunologicznego pacjenta.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Dziecko zakażone jest już 2 dni przed wystąpieniem wysypki. Zakaźność kończy się dopiero gdy wszystkie pęcherzyki przyschną.

Okres występowania trwa 14 - 28 dni.

Objawy - występuje gorączka oraz charakterystyczna wysypka pojawiająca się rzutami w odstępach co parę godzin. Takich "rzutów" wysypki może być kilka do kilkunastu. Wykwity mają charakter pęcherzyków wypełnionych jasnym płynem, od wielkości łebka szpilki do wielkości grochu. Charakterystyczne jest pojawienie się wysypki na owłosionej skórze głowy. Podobne wykwity mogą pojawiać się również na śluzówkach jamy ustnej i narządach płciowych. Pęcherzyki pękają i zasychają w strupki. Dziecko skrobiąc się może zakazić skórę bakteriami ropnymi. Trzeba temu zapobiegać, bo wówczas po odpadnięciu strupków pozostają blizny. Szczególnie ciężko przechodzą ospę dzieci z niedoborami odporności i wówczas jest niezbędna kilkukrotna obecność lekarza, aby stwierdzić czy nie występują powikłania. Dzieci chore na ospę wietrzną powinny być izolowane aż do czasu kiedy strupki odpadną.
W przebiegu ospy jako powikłania mogą wystąpić objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. zaburzenia równowagi) - należy wówczas niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Leczenie - u dzieci z osłabioną odpornością można podać preparat immunologiczny (Varitect) lub Acyklowir. Krostki i strupki smarujemy specjalnym "płynnym pudrem" (dostępnym w aptekach), aby zmniejszyć świąd. Ma on również działanie odkażające. Miejsca zainfekowane można posmarować roztworem wodnym gentiany.

Gorączka trzydniowa

Choroba zakaźna występująca często u dzieci między 6 a 36 miesiącem życia. Nazwana jest inaczej rumieniem nagłym. Okres jej inkubacji wynosi od 5 do 15 dni. Choroba ta jest łagodna infekcją wirusową trwającą od 3 do 5 dni.

Objawy - nagłe wystąpienie wysokiej temperatury 39-40 stopni C .Trwa około 2-3 dni (rzadziej do 5). Gdy temperatura zaczyna spadać na tułowiu dziecka pojawia się plamista czerwona wysypka, która szybko znika z tułowia i pojawia się na szyi, rękach i nogach. W chwili pojawienia się wysypki dziecko przestaje być źródłem zakażenia dla innych dzieci. Przebieg choroby zależy od tego, jak wysoką temperaturę ma dziecko i jak ją znosi. W ekstremalnych przypadkach może dostać drgawek. Choroba nie jest niebezpieczna i nie powoduje powikłań. Jeśli podejrzewasz iż twoje dziecko ma gorączkę trzydniową wezwij lekarza, aby potwierdził twoją diagnozę. Jeśli wystąpią drgawki zrób to natychmiast !

Leczenie -obniżanie temperatury (chłodne okłady na czoło i kark, przecieranie ciała gąbką moczoną w letniej wodzie), farmaceutyczne środki przeciwgorączkowe. W czasie trwania gorączki dziecko powinno zostać w domu do chwili wystąpienia wysypki. Dziecku należy podawać duże ilości płynów ( gdy dziecko nie chce jeść nie należy go do tego zmuszać).

Szkarlatyna

Nazywana jest inaczej płonicą. Występuje dość rzadko, najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Można na nią chorować kilka razy ponieważ są aż cztery rodzaje bakterii, którymi się można zarazić, więc gdy dziecko uodporni się na jeden szczep bakterii, może zachorować ponownie zakażone innym.

Bakterie płonicy mogą być przenoszone drogą kropelkową, przez zainfekowane przedmioty, a nawet przez osoby zdrowe(np. na nie umytych rękach).

Okres inkubacji szkarlatyny wynosi 2 do 4 dni.

Objawy -pojawienie się wysokiej temperatury i silnych bóli gardła. Obłożenie języka białym nalotem które po dwóch, trzech dniach zmienia kolor na malinowy. Silne zaczerwienienie podniebienia miękkiego i języczka. Pojawienie się na skórze drobnych czerwonych kropeczek wielkości główki od szpilki (najpierw na piersiach i szyi). przybranie przez skórę koloru płomiennie czerwonego. brak wysypki wokół ust i nosa. po ustąpieniu wysypki łuszczenie skóry. Najpierw na twarzy, potem na tułowiu i na końcu na dłoniach i podeszwach stóp.

Leczenie - podawanie antybiotyków dokładnie według zaleceń lekarza. Dziecko musi dostać pełną dawkę leku nawet jeśli wygląda na zdrowe. Zapobiega to możliwym powikłaniom: zapaleniu ucha środkowego, zapaleniu nerek, gorączki reumatycznej, stanu zapalnego mięśnia sercowego, ropnia przymigdałkowego. Obniżanie temperatury farmakologicznie i domowymi sposobami (okłady z wody o temperaturze 2 stopnie niższej od temp. ciała dziecka na czoło, łydki lub pachwiny. podawanie ciepłych lekko osłodzonych napoi (np. herbatka z kwiatu lipy z dodatkiem cytryny osłodzona miodem). dziecko powinno leżeć w łóżku przynajmniej przez tydzień a przez kolejny nie może się forsować.

 Angina paciorkowcowa

Angina jest bakteryjną chorobą zakaźną, mającą zazwyczaj dość ostry przebieg. Przenosi się droga kropelkową przez kontakt z chorą osobą. 

Okres wylęgania choroby, czyli czas od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów, wynosi 2-3 dni.

 Objawy - Na początku anginy pojawia się u chorego wysoka gorączka (39-40°C), ból głowy oraz nasilające się przy przełykaniu bóle gardła, które powodują niechęć dziecka do jedzenia. Gorączce towarzyszyć mogą również drgawki. Gardło chorego dziecka jest wyraźnie przekrwione, podobnie jak migdałki, które dodatkowo są powiększone, rozpulchnione i pokryte nalotem. Bolesne dla chorego są również powiększone węzły chłonne w okolicy kąta żuchwy. Możliwe są powikłania takie jak:

ropień okołomigdałkowy, zapalenie zatok, ucha środkowego, nerek, opon mózgowo-rdzeniowych, wsierdzia, gorączka reumatyczna.

Leczenie - w przypadku wystąpienia gorączki rodzice powinni podać lek obniżający temperaturę i w miarę szybko zgłosić się do lekarza. Angina jest chorobą wymagającą szybkiego podania antybiotyku. Dlatego rodzice powinni niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Mononukleoza zakaźna

Mononukleoza zakaźna jest chorobą zakaźną występująca u dzieci i młodzieży. Wirus, który ją wywołuje znajduje się w ślinie chorego na mononukleozę zakaźną człowieka, osoby, która już wyzdrowiała i jest nosicielem wirusa. Do zakażenia rzadko dochodzi drogą kropelkową, najczęściej natomiast poprzez bliski kontakt ze śliną – z tego powodu choroba ta zwana jest potocznie „chorobą pocałunków”. W większości przypadków mononukleoza zakaźna ma łagodny przebieg. Choroba pozostawia trwałą odporność.  Okres wylęgania mononukleozy zakaźnej, czyli czas od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów, wynosi przeciętnie 4-8 tygodni. Leczenie przebiega objawowo.

Objawy - wśród najczęstszych objawów mononukleozy zakaźnej wymienić można ogólne osłabienie organizmu i uczucie rozbicia, gorączka powyżej 38°C, która utrzymuje się zazwyczaj kilka tygodni, bóle głowy i mięśni oraz ból gardła. Wszystkim tym objawom towarzyszyć mogą kaszel, bóle w klatce piersiowej i bóle brzucha, a także brak łaknienia. Węzły chłonne często ulegają powiększeniu, może też dojść do zapalenia gardła i migdałków, które dodatkowo pokryte zostają mazistym nalotem. W wielu przypadkach następuje też powiększenie śledziony i wątroby. Znacznie rzadziej występują obrzęki powiek i wybroczyny na twarzy. Dość charakterystycznym objawem mononukleozy jest wzrost liczby białych krwinek w rozmazie. Mogą wystąpić powikłania takie jak: ostra małopłytkowość, porażenie nerwów czaszkowych, padaczka, psychozy, zapalenie mózgu, poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego.

 Leczenie – w przypadku wystąpienia gorączki rodzice powinni podać lek obniżający temperaturę i w miarę szybko zgłosić się do lekarza. Nie ma leczenia swoistego. Stosuje się leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. U dzieci należy unikać podawania salicylanów (aspiryny i jej pochodnych) ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Rey’a. Ważne jest nawadnianie, zatrzymanie dziecka w domu, odpoczynek, właściwa zrównoważona dieta. Należy pamiętać, iż dziecko może być źródłem zakażenia nawet przez 6 miesięcy.

Rumień zakaźny

Rumień zakaźny jest chorobą zakaźną i dotyka najczęściej dzieci między

2 a 12 rokiem życia. Za pojawienie się rumienia zakaźnego odpowiada prawirus oznaczony symbolem B19. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, poprzez kontakt z osobą chorą.  

Objawy-Pierwsze objawy pojawiają się po 7-14 dniach. Początkowo zmiany chorobowe widoczne są na policzkach. Bladoróżowa, swędząca wysypka z czasem przenosi się na kończyny oraz tułów. Pierwszym oznakom choroby towarzyszy gorączka (temperatura utrzymuje się na poziomie 38°C). Starsze dzieci skarżą się na bóle głowy, stawów oraz ogólne osłabienie. Wysypka utrzymuje się na skórze nie dłużej niż trzy tygodnie i najczęściej znika samoistnie nie pozostawiając blizn. Rozpoznanie rumienia zakaźnego opiera się przede wszystkim na obserwacji zmian pojawiających się na skórze. Wysypka pozostawia na twarzy dziecka ślad jak po spoliczkowaniu, zaś zmiany na torsie lub kończynach przypominają koronkę lub siatkę. Im bliżej środka, tym są jaśniejsze i przypominają kształtem obrączkę lub girlandy.

Leczenie- Rumień zakaźny nie wymaga szczególnego leczenia. U większości pacjentów stosuje się jedynie leki łagodzące objawy choroby. Nie istnieje szczepionka, która pozwoliłaby uniknąć zakażenia. Na szczęście raz przebyty rumień zakaźny uodparnia na całe życie.

Mimo że, choroba najczęściej atakuje dzieci, może pojawić się u osoby dorosłej. Kontaktu z prawirusem powinny unikać przede wszystkim kobiety w ciąży, szczególnie niebezpieczne są dla nich dwa pierwsze trymestry. Zakażenie w niektórych przypadkach prowadzi do niedokrwistości, zapalenia mięśnia sercowego i obrzęku płodu, a nawet do jego obumarcia.